2026 Zamlarına Doğru: Geri Sayım Başladı
Asgari ücret ve emekli maaşlarına yapılacak artışlar, her yıl olduğu gibi bu yıl da gündemin merkezinde. 2025 zammı daha netleşmemişken, kamu yönetiminin yol haritası ve para politikasındaki sıkı duruş, 2026 yılı için olası senaryoları şimdiden şekillendiriyor. gazeteekonomik.com.tr editörleri olarak, milyonların bütçesini etkileyecek seçenekleri ve kritik tarihleri bir araya getirdik.
Ekonomi politikalarının odak noktasında enflasyonu kalıcı olarak düşürme hedefi var. Bu amaç doğrultusunda 2026’da maaş artışları belirlenirken dikkate alınması muhtemel üç ana formül öne çıkıyor. Beklentiler, iş dünyası ve sendikaların talepleri ile mali disiplin arasındaki ince çizgide dengelenmeye çalışılacak.
Kilit Takvim: OVP Eylül 2025’te Yön Verecek
Her yıl Eylül ayında açıklanan Orta Vadeli Program (OVP), hem kamu politikalarının hem de ücret artışı hesaplamalarının pusulası niteliğinde. Eylül 2025’te yayınlanacak OVP’de, 2026’ya dair enflasyon patikası, büyüme görünümü ve işgücü piyasası varsayımları yer alacak. Bu çerçeve, asgari ücret tespit komisyonu ile emekli aylığı artışlarında temel referans olarak kullanılacak ve zamların yönü için ilk somut resmi sinyali verecek.
Masadaki 3 Formül: 2026 Ücret Artışları Nasıl Şekillenecek?
Formül 1: Hedef Enflasyona Endeksli Artış
Bu yaklaşımda zam oranı, geriye dönük TÜFE yerine Merkez Bankası’nın bir sonraki yıl için koyduğu enflasyon hedefiyle uyumlu belirleniyor. Diyelim ki 2026 hedefi yüzde 9; bu durumda artış oranı bu çıpaya yakın kalıyor. Stratejinin amacı, beklentileri yöneterek fiyatlama davranışlarını disipline etmek. Ancak gerçekleşen enflasyon hedefi aşarsa alım gücünde kayıp riski doğabiliyor.
Formül 2: Enflasyon + Sınırlı Refah Payı
Son dönemlerde sıkça uygulanan bu model, yıllık enflasyonun üzerine büyümeden bir pay eklenmesini öngörüyor. Olası bir senaryoda, gerçekleşen enflasyona ilave 2-3 puanlık refah artışı gündeme gelebilir. Bu formül, ücretlilerin sadece fiyat artışlarına karşı korunmasını değil, aynı zamanda ekonomik büyümeden pay almasını hedeflediği için sendikalar tarafından en çok savunulan seçenek olarak öne çıkıyor.
Formül 3: Yalnızca Gerçekleşen Enflasyon
En sıkı yaklaşım olarak nitelenebilecek bu modelde zamlar, geçmiş dönemin TÜFE oranıyla sınırlı tutuluyor. Refah payı gibi ek unsurlar devreye girmiyor. Amaç; ücret kaynaklı talep baskısını azaltmak ve bütçe disiplinini muhafaza etmek. Bununla birlikte, büyümeden pay alamayan çalışan ve emekliler için alım gücünün ilerlemesi zorlaşabileceği için eleştirilere açık.
Uzman Görüşü: İnce Ayar ve Denge Arayışı
Ekonomistler, 2026 kararının kolay olmayacağı konusunda hemfikir. Bir yanda enflasyonla mücadele ve mali disiplin, diğer yanda vatandaşın alım gücünün korunması bulunuyor. 2025 sonunda belirlenecek asgari ücret seviyesi, yılın ikinci yarısındaki enflasyon gerçekleşmeleri ve OVP varsayımları, hangi formülün ağır basacağını belirleyecek.
Alım gücündeki gelişmeler sadece büyük şehirlerde değil, Anadolu’nun üretim merkezlerinde ve örneğin İzmir gibi sanayi-ticaret ekosistemlerinde de yakından hissediliyor. Dijitalleşme ve teknoloji yatırımlarının verimliliği artırması, orta vadede ücret artışlarının sürdürülebilirliği açısından kritik görülüyor. gazeteekonomik.com.tr, ekonomi yönetiminin atacağı adımları ve masadaki olası revizyonları anbean izlemeyi sürdürecek.
Vatandaş İçin Ne Anlama Geliyor?
- Hedef enflasyon modeli, beklentileri çıpalarken yıl içi fiyat dalgalanmalarında alım gücü riski yaratabilir.
- Enflasyon + refah payı yöntemi, büyümeden pay aktararak sosyal dengeyi güçlendirebilir.
- Sadece TÜFE artışı, mali disiplini korusa da ücretlerde gerçek gelir artışını sınırlayabilir.
- OVP’deki enflasyon ve büyüme patikası, 2026 maaş zamları için temel referans olacaktır.
Son söz: Tüm gözler Eylül 2025’e çevrilmiş durumda. OVP’nin çizdiği çerçeve, 2026 asgari ücret ve emekli maaşı zamlarının seyrini belirleyecek; ekonomi politikalarının yönü ile hanehalkı bütçeleri arasında hassas bir denge kurulmaya çalışılacak.
